5-4-2 پیشنهادات کاربردی بر مبنای تحقیقات آتی.. 105
5-5 محدودیتهای پژوهش… 106
پیوست ها 107
منابع و ماخذ. 113
فهرست منابع غیر فارسی: 117
چکیده انگلیسی: 118
جدول (3-1) مراحل مختلف نمونه گیری.. 12
جدول (3-1) مراحل مختلف نمونه گیری.. 69
جدول (4-1) شاخص های توصیف کننده متغیرها تحت شاخص های مرکزی، شاخص های پراکندگی کل متغیرها 90
جدول (4-2) نتایج آزمون مانایی متغیرهای پژوهش… 92
جدول (4-3) نتایج آزمون F لیمر و هاسمن.. 95
جدول (4 -4) نتایج حاصل از فرضیه فرعی اول. 97
جدول (4 -5) نتایج حاصل از فرضیه فرعی اول. 98
نمودار (1-1) مدل مفهومی تحقیق.. 65
شکل (3-1) مدل مفهومی پژوهش… 70
نمودار (4-1) آزمون F لیمر و آزمون هاسمن.. 94
چکیده:
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی تاثیر شدت رقابت در بازار محصول بر ارزش افزوده در شرکتهای خودروساز پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران در فاصله زمانی پنج ساله 1388 الی 1392 بوده است. پژوهش حاضر از نظر طبقه بندی بر مبنای هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش و
ماهیت از نوع تحقیق همبستگی است.پس از تعیین جامعه، نمونه با بهره گرفتن از روش حذف سیستماتیک145 شرکت را به عنوان نمونه در نظر گرفتیم. دادههای جمع آوری شده با بهره گرفتن از نرمافزار اکسل محاسبه و با نرمافزار Eviews مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتهاند. تحلیل دادهها در بخش آمار توصیفی با محاسبه شاخصهای مرکزی از جمله میانگین، میانه و شاخصهای پراکندگی انحراف معیار چولگی و کشیدگی چولگی شروع شده است. این شاخصها به تفکیک و همچنین بصورت کلی انجام شده است.و سپس پس از طراحی و آزمون فرضیات پژوهش که به تفکیک هر فرضیه صورت گرفت، این نتیجه حاصل شد که بین شدت رقابت در بازار محصول وارزش افزوده اقتصادی و نقدی شرکتهای خودروساز پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران رابطه ی مثبت معناداری وجود دارد .
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
طبق آمار از سال 1367 تا 1386، دویست بنگاه بزرگ همواره نزدیک به 60 درصد از فروش و ارزش افزوده صنایع را به خود اختصاص دادهاند، این وضعیت حاکی از این است که بخش قابل توجهی از فعالیتهای اقتصادی در ایران دارای ساختار انحصار میباشد. در طی این دوران علیرغم تاکید برنامه های توسعه اقتصادی بر خصوصی سازی و افزایش رقابت، تغییر اساسی در ساختار اقتصاد ایران صورت نگرفته است، زیرا طی سالیان متمادی دولت بر اقتصاد مسلط
این مطلب را هم اگر خواستید بخوانید :
بوده است و از طریق انواع دخالتها و تخصیص دولتی منابع و امکانات در برخی از بازارها به ظهور انحصار شبه دولتی یا خصوصی کمک نموده است (خداداد کاشی، 1388، 32).
در این فصل کلیات تحقیق ارائه گردیده، در واقع پس از ارائه مقدمهای در ابتدای فصل به تشریح بیان مسئله پرداخته شده است. سپس اهداف، انگیزه، فرضیهها، اهمیت موضوع و روش تحقیق را شرح داده و به قلمرو تحقیق از لحاظ زمانی، مکانی و موضوعی تحقیق میپردازیم.
1-2 تاریخچه مطالعاتی
حشمت زاده (1392)، هدف تحقیق حاضر مطالعه تأثیر رقابت در بازار محصول بر هزینه های نمایندگی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. نتایج بدست آمده حاکی از آنست که رقابت در بازار محصول تأثیر مثبت و معناداری با کارایی هزینه عملیاتی دارد از سوی دیگر سایر نتایج بیانگر این است که شدت رقابت در بازار محصول باعث کاهش حقالزحمههای حسابرسی میشود بدین معنا که با افزایش رقابت در بازار محصول هزینه های نمایندگی کاهش مییابد.
دریکنده (1391)، به بررسی ارتباط بین ساختار انحصاری و رقابتی بازار و بازده ﺳﻬﺎم در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻓﻌﺎل ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان ﭘﺮداﺧﺘﻪ است. ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ این بوده است ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر اﻧﺤﺼﺎری و رﻗﺎﺑﺘﻲ ﺑﺎزار ﺑﺎ بازده سهام راﺑﻄﻪی ﻣﻌﻨﺎداری وجود دارد و این راﺑﻄﻪ ﺑه صورت U ﻣﻌﻜﻮس ﺑﻮده اﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺎ اﻓﺰاﻳﺶ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺗﺎﻧﻘﻄﻪ ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ و ﺑﻌﺪ از اﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎزده اﻓﺰاﻳﺶ و ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ. ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺎﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﻌﺘﺪل ﺑﺎزده ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻳﮕﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻛﺴﺐ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ستایش (1390)، به بررسی تأثیر رقابت در بازار محصول بر ساختار سرمایهی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میپردازد. در این راستا، تأثیر شاخصهای Q توبین و تمرکز (هرفیندال-هیرشمن و نسبت تمرکز 4 بنگاه)، بر نسبت بدهی شرکتها بررسی شده است. یافتههای پژوهش نشان میدهد که رقابت در بازار محصول و ساختار سرمایه صنایع مختلف متفاوت از هم است.
موسوی جهرمی و همکاران (1389)، بررسی رابطه بین درجه تمرکز بازار و نرخ مؤثر مالیات بر شرکتها: مطالعه موردی صنایع لاستیک و پلاستیک ایران، یافته های این مقاله با دیدگاه شومپیتر و ساتن سازگاری دارد زیرا موید آن است که با افزایش نرخهای مالیات، قدرت انحصاری بازار افزایش مییابد. از طرف دیگر، با افزایش موجودی سرمایه، ورود بنگاهها به صنعت سختتر میشود و در نتیجه، قدرت انحصاری صنایع و درجه تمرکز بازار بیشتر میشود.
بیان مسئله
کاهش قیمت تمام شده تولید، افزایش کیفیت کالا و در نهایت ماندن در صحنه رقابت، مستلزم استفاده بهینه از تکنیکهای پیشرفته ای، همچون، مهندسی مجدد فرایند تجاری، مدیریت کیفیت جام، تکنیکهای بودجه بندی سرمایه ای و جدیدترین ابزارهای رهبری داخل سازمان یعنی ارزش افزوده اقتصادی میباشد. از طرف در بازار سرمایه ای که کارایی بازار، حتی به شکل ضعیف آن همواره مورد تردید بوده است؛ ارزش افزوده اقتصادی به عنوان یک منبع اطلاعاتی پیشرفته و نوین نقش مهمی را ایفا می کند، به طوری که با ارائه چشم اندازی مناسب از شرکتهایی که ارزش افزوده بازار مثبت دارند، سرمایه گذاران را تشویق به سرمایه گذاری نموده و به عنوان یک معیار تصمیم گیری اساسی حاضران عرصه بازارهای مالی را یاری می کند. شرکتهای فعال در بورس اوراق بهادار، با دو نوع بازار در ارتباط هستند. بازار محصول و بازار مالی، شرکتها در فعالیت تجاری خود در بازارهای محصول، جریانات نقدی و عایداتی دارند که همین سودهای ریسک دار، در بازارهای مالی قیمت گذاری میشوند در این راستا، هر عاملی که بر روی عملکرد مالی شرکت تأثیرگذار است در بازار سرمایه ریسک آن عامل قیمت گذاری میشود؛ پس بر روی، ارزش شرکت نیز تأثیر میگذارد (رضایی و همکاران، 1389).
در واقع بازار سرمایه در اقتصاد کشورها نقش حیاتی ایفا میکند. این بازار نه تنها پولها و سرمایه های راکد را از طریق شرکتها به فعالیت میاندازد بلکه به عنوان شاخص رونق اقتصادی کشورها عمل میکند. بنابراین توجه به این بازار و مبانی تصمیم گیری در آن ضروری است. سنجش عملکرد در فرایند تصمیم گیری با توجه به اهمیت نقش بازار سرمایه از مهمترین موضوعات حوزه اقتصاد مالی است. پس کارکرد معیارهای مالی و اقتصادی به منظور ارزیابی عملکرد شرکتها ضروری است. رقابت در بازار محصول موجب انتخاب بهترین گروه مدیریتی میشود و شرکتهایی با مدیریت ضعیف حذف میشوند. در واقع شرکتهای موفق یا شرکتهای با مدیریت قوی قادرند سهم بزرگی از بازار محصول را در اختیار گرفته و کنترل کنند، رقابت در بازار محصول به عنوان یک انگیزه قوی برای غلبه بر اختلاف بین سهامداران و مدیران و در نهایت رفع این اختلافات محسوب میشود. در نتیجه مدیران را مجبور به بهبود عملکرد و بهترین تصمیم گیری در مورد آینده شرکت و تأثیر بر ارزش افزوده اقتصادی به عنوان یکی از شاخصهای عملکرد خواهد بود. در این پژوهش ســعی شده تا تأثیر رقابت در بازار محصول بر ارزش افزوده اقتصادی صنعت خودرو و قطعات در ایران بررســی شــود. علیت میان عناصر بازار، از ســاختار رفتار و سپس عملکرد ناشی میشود. بــرای اندازه گیری عملکرد صنعت خودرو و قطعات از شــاخص ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده نقدی و برای اندازه گیری ساختار بازار، از شاخص تمرکز شاخص هرفیندال هیرشمن استفاده شده است.
حال سؤال اساسی این است که:
- آیا تمرکز بر شاخصهای اقتصادی عملکرد تأثیرگذار است یا نه؟
به عبارتی:
- آیا رقابت در بازار محصول بر ارزش افزوده اقتصادی و ارزش افزوده نقدی تأثیر معناداری دارد؟
1-4 فرضیههای تحقیق
با توجه به پرسشهای پژوهشگر، فرضیه های زیر تبیین یافته است:
فرضیه اصلی اول: شدت رقابت در بازار محصول بر ارزش افزوده در شرکتهای خودروساز پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران تأثیر مثبت و معناداری دارد.
فرضیه فرعی اول: شدت رقابت در بازار محصول بر ارزش افزوده اقتصادی در شرکتهای خودروساز پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران تأثیر مثبت و معناداری دارد.
فرضیه فرعی دوم: شدت رقابت در بازار محصول بر ارزش افزوده نقدی در شرکتهای خودروساز پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار ایران تأثیر مثبت و معناداری دارد.